Waarom de liefde eindigt (boek) – recensie

Scharrel, twarrel (twijfelscharrel), kwarrel (kwaliteitsscharrel), mingle (mixed en single), rela (relatie), prela (pre-relatie), een situationship,seksrelatie, of een open relatie, fuckbuddy, friends with benefits, zipless fuck, hook up, casual sex, cybersex of sexting – wie zich vandaag op de liefdesmarkt begeeft heeft haast evenveel keus aan soorten (seksuele) relaties als aan merken hagelslag in de schappen van uw lokale supermarkt. Dat is volgens de Israëlische socioloog Eva Illouz geen toeval. In haar boek Waarom liefde eindigt geeft ze een diepgravende en geëngageerde analyse van de manier waarop romantische en seksuele relaties anno 2020 vormgegeven én verbroken worden in een speelveld waar de consumentenmarkt, de therapeutische industrie en de sociale media de dienst uitmaken. Illouz’ hoofdstelling is dat deze drie sociaaleconomische krachten de opkomst van een nieuwe sociale categorie mogelijk hebben gemaakt: de ‘negatieve relatie’ die zich kenmerkt door ‘de keuze om niet te kiezen’. Daarmee opent ze het onderzoeksterrein van de liefde die vaak al afgebroken wordt voor ze goed en wel van start is gegaan; van relaties die steeds instabieler, informeler en onzekerder worden; van seksuele vrijheid die onze emotionele zekerheid belemmert en van bindingsangst die intimiteit en romantiek verdringt; tot aan eigentijdse fenomenen als sologamie, incels, dickpics en ghosting. Het enorme vocabulaire dat we inmiddels hebben opgetuigd rondom deze nieuwe amoureuze praktijken – die vaak benadrukken dat er vooral geen sprake is van een traditionele relatie – laat zien dat Illouz de tijdsgeest weet te vatten.

Lees meer…

De zin van denken (boek) – recensie

Markus Gabrielvertaling: Mark Wildschut – Boom 2019, 321 pagina’s, €29,90 – ISBN 9789024426409

De zin van denken is minstens even ambitieus als de twee voorgangers van de veel gelezen publieksfilosofische trilogie van Markus Gabriel. Waar deel één een metafysische verkenning van de wereld en de werkelijkheid is, en deel twee een onderzoek naar het menselijk subject behelst, poogt dit derde deel te laten zien hoe de twee met elkaar in contact staan via het denken. Verwacht echter geen gortdroge epistemologische analyses in filosofisch koeterwaals over het armoedige academische probleem hoe ik ‘uit mijn hoofd’ in ‘de wereld’ geraak. Integendeel: in vlot geschreven proza en aan de hand van talloze verwijzingen naar alledaagse fenomenen en populaire cultuur (van Houellebecq tot Black Mirror en van The Circle tot De Sims) beantwoordt Gabriel de vraag wat er eigenlijk gebeurt wanneer we denken – een vaardigheid die voor hem geenszins is voorbehouden aan de Grote Filosofen, maar waar ieder mens mee is behept en in het boek hier en daar zowaar aan dieren toegeschreven wordt.

Lees meer…

“When they start singing – I’m out.” An interview with Markus Gabriel

Markus Gabriel during a Radboud Reflects lecture in 2019 © Ted van Aanholt

Last February, the Dutch Society for Phenomenology (recently renamed as the Dutch Society for Phenomenology and Existentialism) organized a two-day conference on phenomenology, existentialism and realism at our very own Radboud University. Keynote speaker was none other than Markus Gabriel, philosophy professor in Bonn and academic superstar among the ranks of Dennett and Žižek. By now, with his forty years, he might have lost the honorary title of being ‘the young god of German philosophy’, but his credentials are as impressive as ever: full time professor at the age of 29, visiting professor at a dozen of universities around the world (among others, UC Berkeley, the Sorbonne, and the universities of Rio de Janeiro, Lisbon, Aarhus and Venice), an extremely prolific output of more than 20 books and a never-ending list of publications, and a fluent speaker of English, French, Italian, Portuguese and Spanish besides his native German (and yes, he can read ancient Greek, Latin, and basic Hebrew and Chinese as well). On top of that, when he is not busy flying around the world to give lectures, attending talk shows, or writing books in taxi’s and hotel rooms, he is a husband and happy father of two.

Somehow, he also managed to have some time for this interview. After a failed attempt on the night of his talk, we finally managed to steal some of his time during the lunch break of the conference. Even the gods must eat after all. What followed was a roller coaster ride of a conversation – the man talks as fast as he thinks – about the questions that keep him awake at night, his thoughts on (the end of) phenomenology and the future of New Realism, his work ethic and his future ambitions. Full of anecdotes, lots of laughter, and quotes in ancient Greek, it was certainly a memorable interview.

(more…)

Romeinse reflecties uit het proseccopaleis – In den vreemde

Een inkijkje in een tiendaagse masterclass op het Koninklijk Nederlands Instituut te Rome

‘Aha!’ weerklonk een licht spottende stem over de rijkelijk gedekte tafel, ‘Oleanders! Dat zijn dus ongelóóflijk giftige bloemen. Eén van de giftigste soorten ter wereld. Enkele jaren geleden is hier nog een hele groep op de eerste hulp beland omdat een of andere onbenul het briljante idee had ze door de risotto te doen.’ Dat waren de eerste woorden die de directeur van het Koninklijk Nederlands Instituut te Rome (KNIR) had gesproken sinds hij enige tijd zwijgend tegenover mij in de foresteria aan tafel had gewacht tot iedereen had plaatsgenomen en we het eten hadden uitgeserveerd – een traditionele Italiaanse dis, door ons bereid voor de directeur en de professor als dank voor de prachtige masterclass die ze voor ons hadden verzorgd en nu bijna ten einde liep.

(more…)