Friedrich Nietzsche en de luxe van Epicurus

Posted on Published by Dani Lensen

Inleiding

Friedrich Nietzsche (1844-1900) was naast filosoof ook getalenteerd filoloog. 1 In 1869 werd hij als 24-jarige benoemd tot hoogleraar klassieke filologie aan de universiteit van Bazel. Antieke denkers hebben dan ook een grote invloed gehad op het denken van Nietzsche. Er is in de literatuur veel geschreven over de invloed van Heraclitus, Plato en de stoïcijnen op Nietzsche. Er is echter weinig geschreven over de invloed van de Griekse filosoof Epicurus (341-270 v.Chr.) en zijn Romeinse volgeling Lucretius (94-55 v.Chr.) op het denken van Nietzsche 2. De invloed van Epicurus op het denken van Nietzsche wordt naar mijn opvatting onderschat. Nietzsche heeft vele aforismen over Epicurus geschreven en in een aforisme uit het werk Der Wanderer und sein Schatten (1880) noemt Nietzsche Epicurus zelfs een van de grootste mensen ooit (Nietzsche 2008a, 534; WS295). Dat zullen velen opvallend vinden; veel van Epicurus’ gedachten zouden we immers niet meteen met Nietzsche associëren. Zo hebben beide denkers een hele andere visie op het lijden. Toch is Nietzsche bijzonder positief over Epicurus. Nietzsche – ook wel de ‘filosoof met de hamer’ genoemd – staat erom bekend grote kritiek te hebben op vrijwel iedere denker en discipline. Er zijn slechts enkele figuren waar Nietzsche achting voor uit, waaronder Epicurus (Nietzsche 2008a, 415; VM408).

Lees meer
  1. Een taalkundige die zich specialiseert in oude en dode talen. ↵
  2. Nietzsche lijkt het denken van Epicurus en de epicuristische interpreet Lucretius met elkaar te identificeren. In dit stuk wordt Lucretius dan ook niet zozeer als individuele denker behandelt, maar voornamelijk als interpreet van Epicurus. ↵

Off the Record – Veronica Vasterling

Posted on Published by Dani Lensen & Janneke Toonders

Voor deze jubileumeditie van Splijtstof interviewden we Veronica Vasterling. Zij is een lange tijd verbonden geweest aan de FFTR en hield zich in die tijd bezig met politieke filosofie, genderstudies en wijsgerige antropologie. Afgelopen jaar ging Veronica met pensioen — een uitgelezen kans om nog eens terug te blikken op meer dan 30 jaar FFTR.

(more…)

In den vreemde – Een Nietzscheaanse stedentrip door Duitsland

Posted on Published by Dani Lensen
Het graf van Nietzsche

Friedrich Nietzsche bezocht gedurende zijn leven vele plaatsen in Europa, op zoek naar een geschikter klimaat voor zijn lichamelijke klachten. In veel van die plaatsen zijn er nog sporen van Nietzsche te vinden. Daarom dacht ik erover na om die steden te bezoeken in de vorm van een stedentrip. Ik bestudeerde alle steden die Nietzsche bezocht en ging na welke locaties een bezoek waard waren. Ik kwam tot de conclusie dat ik de steden het best kon verdelen in twee stedentrips. Hier zal de stedentrip door Duitsland aan bod komen, waarin drie steden centraal staan: Röcken, Naumburg en Weimar. Basel, Bonn, Jena en Leipzig komen dus niet aan bod, omdat er in die steden nog maar weinig persoonlijks van Nietzsches leven terug te vinden is. De stedentrip nam in totaal vier dagen in beslag, inclusief verscheidene bezoeken aan Goethe en Schiller-gerelateerde plaatsen. De locaties in Italië en Zwitserland zal ik warm houden voor een volgende stedentrip. 

Lees meer…